ABD Başkanı Donald Trump, Çin’in ender toprak elementleri ihracatını kısıtlamasına karşılık olarak %100 gümrük vergisi uygulayacaklarını duyurdu. Bu karar, global teknoloji piyasasında büyük yankı uyandırdı.

Trump, açıklamasında “Amerikan üretimini koruyacağız. Çin teknoloji üzerindeki denetimini silah üzere kullanamaz” sözlerini kullandı. Bu kelamlar, başta Apple olmak üzere Çin’de üretim yapan teknoloji devleri için önemli bir ihtar niteliğinde.

Nadir Toprak Elementinin Apple’a Etkisi

iPhone’un hoparlörlerinden titreşim motorlarına, kamera lenslerinden manyetik sensörlerine kadar birçok modülü nadir toprak metalleri içeriyor. Bu metallerin üretiminin yaklaşık %80’i Çin’de yapılıyor. Hasebiyle bu ülkenin ihracat kısıtlamaları, Apple’ın tedarik zincirini direkt etkileyebilir.

Trump idaresinin %100 gümrük vergisi kararı yürürlüğe girerse, Çin’de üretilen her iPhone’un ABD’ye giriş maliyeti iki katına çıkacak. Bu durumda Apple’ın elinde çok seçenek kalmıyor. Kâr marjını azaltmak ki Apple genelde bunu tercih etmiyor ve iPhone fiyatlarına artırım yapmak.

iPhone Fiyatlarına Artırım Kapıda Olabilir

Analistler, bu türlü bir vergi uygulanması durumunda iPhone fiyatlarında %10 ila %20 ortası artış yaşanabileceğini öngörüyor. Bu artışın tesiri yalnızca ABD’yle hudutlu kalmayacak. Zira Apple fiyatlarını global olarak dengelemeye çalışıyor.

Dolayısıyla Türkiye’de de artırım kaçınılmaz olabilir. Döviz kuru, ithalat vergileri ve distribütör maliyetleriyle birlikte, bu fark TL bazında çok daha sert hissedilebilir.

Örneğin şu anda iPhone 17 Pro Max fiyatı 119.999 TL’den başlıyor. Yeni vergiler yürürlüğe girerse bu sayının 130 bin TL seviyelerine çıkması bekleniyor.

Apple, Çin’e olan bağımlılığını azaltmak için son devirde Hindistan ve Vietnam üzere ülkelerde üretimi artırıyor. Ayrıyeten şirket, ABD merkezli MP Materials ile 500 milyon dolarlık az toprak mıknatısı mutabakatı yaparak tedarik güvenliğini güçlendirmeye çalışıyor.

Ancak kısa vadede bu yatırımların tesiri hudutlu. Çin hala global arzın büyük kısmını denetim ediyor.

Trump’ın açıklaması yalnızca ticaret siyaseti değil, tıpkı vakitte teknoloji gücü rekabetinin yeni bir cephesi. Şayet Çin ve ABD bu bahiste geri adım atmazsa, iPhone ve öbür akıllı aygıtlarda yeni bir artırım dalgası kaçınılmaz görünüyor.

iPhone Alacakların Dikkatine

Yeni vergi kararları çabucak yürürlüğe girmese de, piyasa fiyatları çoklukla beklentiye göre hareket ediyor. Yani şayet yakın vakitte iPhone almayı düşünüyorsanız, biraz bekleyeyim demek değerliye patlayabilir.

Apple’ın global fiyat stratejisine nazaran, ABD’deki maliyet artışları ekseriyetle 2-3 ay içinde Türkiye fiyatlarına da yansıyor.