OpenAI’ın yeni manzara ve görüntü üretim modelleri, Japonya’nın tanınan anime ve manga yapıtlarının müsaadesiz biçimde üretilmesi nedeniyle ülkede önemli bir telif hakkı krizine yol açtı. Japonya hükümeti, fikri mülkiyet ihlali gerekçesiyle yasal adımlar atma hazırlığında olduğunu duyurdu ve şirketi resmen uyardı.

OpenAI, telif haklarını ihlal mi ediyor?

Tartışmalar, yaklaşık yedi ay evvel tanıtılan ve direkt ChatGPT’ye entegre edilen GPT-4o İmaj Üretimi (Image Generation) modeliyle başladı. Evvelki sürümlere nazaran daha yüksek çözünürlük ve hassasiyet sunan bu araç, kullanıcıların Studio Ghibli stilinde animasyonlar üretebildiğini ortaya çıkardı.

Kullanıcılar, “Komşum Totoro” ve “Ruhların Kaçışı” üzere üretimlerin imza çizim üsluplarını kopyalayan görseller üretti. Bu durum, Japonya’nın fikri mülkiyet etraflarında telaş yarattı.

Bu tartışmaların akabinde OpenAI, bu ayın başında Sora 2 isimli yeni görüntü üretim modelini duyurdu. Sora 2, 20 saniyeye kadar 1080p çözünürlükte, sesli ve son derece gerçekçi görüntüler oluşturuyor. İnternette paylaşılan görüntü örneklerinin birçoğunda ise Pokemon, Mario, One Piece ve Demon Slayer üzere Japonya’nın kültürel simgeleri yer alıyor.

Yaşanan bu gelişmeler üzerine Japon hükümeti direkt harekete geçti. Japonya fikri mülkiyet ve yapay zeka stratejisi bakanı Minoru Kiuchi, geçtiğimiz cuma günü yaptığı basın toplantısında, OpenAI’a resmi bir çevrimiçi ikaz gönderdiğini açıkladı. Japonya, OpenAI’dan ülkenin “yerine konulamaz kültürel hazineleri” olarak kabul ettiği manga ve animelere ilişkin fikri mülkiyetleri ihlal etmemesini talep etti.

İktidar partisi LDP’nin genel sekreter yardımcısı Akihisa Shiozaki, OpenAI’ın gerekli tedbirleri almaması durumunda Yapay Zeka Teşvik Yasası’nın 16. unsurunu devreye sokabileceklerini bildirdi. Bu husus, telif hakkı ihlallerini araştırma ve soruşturmayı kapsıyor.

Shiozaki, toplumsal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda, hükümetin Sora 2’nin temel algoritmik yapısı, filtreleme sistemleri ve içerik silme siyasetleri hakkında açıklama talep edebileceğini de belirtti.

Shiozaki ayrıyeten Sora 2’nin telif hakları konusunda ikili standart uyguladığını öne sürdü. Yaptığı denemelerde modelin Japon anime karakterlerini çarçabuk ürettiğini; fakat ABD merkezli cümbüş devlerine ilişkin Mickey Mouse yahut Superman üzere karakterleri oluşturmayı reddettiğini söz etti. Shiozaki, bu durumu “açık bir dengesizlik ve önemli bir telif sorunu” olarak niteliyor.