Çin’in önde gelen yapay zeka şirketlerinden DeepSeek, teknoloji dünyasında tasa yaratan bir açıklamayla gündeme geldi. Şirketin üst seviye araştırmacılarından Chen Mecnun, yapay zekanın toplum üzerindeki potansiyel tesirleri konusunda olumsuz görüşlere sahip olduğunu belirtti. Bu açıklama, bilhassa Çin üzere teknolojinin devlet tarafından yakından düzenlendiği bir ülkede yapıldığı için büyük ehemmiyet taşıyor. Chen, bu kaygılarını hükümetin organize ettiği Dünya İnternet Konferansı’nda (World Internet Conference) lisana getirdi.

Yapay zeka korkusu büyüyor: Çinli dev DeepSeek bile kendi teknolojisinden endişeli

Chen Mecnun, Wuzhen’de düzenlenen konferansta yaptığı konuşmada, “Teknoloji konusunda son derece olumlu düşünüyorum fakat toplum üzerinde yaratabileceği etkiyi olumsuz görüyorum” tabirlerini kullandı. Chen’e nazaran, yapay zeka önümüzdeki on yıl içinde insanların yerini alacak kadar gelişecek ve bu durum istihdam için bir tehdit oluşturacak. Araştırmacı, “Toplum büyük bir zorlukla karşı karşıya kalabilir” diyerek, teknoloji şirketlerinin insanlığı felaketten korumak için “savunucu” rolünü üstlenmesi gerektiğini vurguladı.

DeepSeek, bu yılın başında DeepSeek-R1 ismini verdiği son teknoloji büyük lisan modelini piyasaya sürerek apansız teknoloji dünyasının tepesine yerleşmişti. Hangzhou merkezli bir yatırım fonunun az bilinen yapay zeka kanadı olan şirket, bu muvaffakiyetin akabinde yılın büyük bir kısmında sessizliğini korudu. Ocak ayında Chen, modelin başarısı için “rüya gibi” yorumunu yapmıştı. Lakin Şubat ayında kurucu Liang Wenfeng’in Lider Xi Jinping ile görüşmesinin akabinde, Chen’in bu son açıklamasına kadar şirketten kimse kamuoyuna konuşmadı.

ABD’deki teknoloji başkanlarının (OpenAI’den Sam Altman gibi) yapay zeka felaket senaryoları çoklukla yatırım artırma maksatlı “reklam” olarak görülüyor. Lakin Çin’de durum farklı. Hükümetin teknoloji üzerinde sıkı bir denetimi bulunuyor. Chen’in bu karamsar açıklamaları, ABD’li yöneticilerin abartılı kelamlarından çok, Çin hükümetinin resmi görüşlerine daha yakın bir çizgi olarak yorumlanıyor. Bu durum, tasaların yalnızca teknik değil, tıpkı vakitte politik bir temele oturduğunu gösteriyor.

DeepSeek, Çin’in “algoritmik egemenlik” planının merkezinde yer alıyor. Bu plan, yabancı müdahalesi olmadan yapay zekada en üst seviyeye ulaşmayı hedefliyor. Şirket, kısa mühlet evvel Nvidia’nın CUDA API’sine alternatif bir sürüm oluşturan ve Çin imali GPU’ları destekleyen deneysel bir model yayınladı. Bu adım, şirketin teknolojik bağımsızlık gayesini net bir formda ortaya koyuyor.

DeepSeek araştırmacısının bu ikazları, Lider Xi’nin son açıklamalarıyla da paralellik gösteriyor. Xi Jinping, kısa mühlet evvel yapay zekayı yönetmek için global bir organ kurulması gerektiğini ve yapay zekanın “uluslararası toplum için kamu yararına” bir araç olması gerektiğini belirtmişti. Artık DeepSeek’ten bir temsilcinin de misal bir tehlike vurgusu yapması, Çin’in yapay zeka konusunda birleşik bir yaklaşım sergilediğini düşündürüyor.

Çinli yapay zeka devinden gelen bu kaygı verici açıklamalar hakkında siz ne düşünüyorsunuz? Yapay zekanın gelecekte işlerimizi elimizden alacağına inanıyor musunuz?