China Labor Watch (CLW) tarafından yayımlanan yeni bir rapor, Apple’ın kilit tedarikçilerinden biri olan Foxconn Zhengzhou tesisindeki sistemsiz ve istismarcı çalışma şartlarının şirket tarafından göz gerisi edildiği istikametinde önemli suçlamalar içeriyor. 2019’da hazırlanan raporla 2025’teki mevcut durumu karşılaştıran CLW, ortadan geçen 6 yıla karşın şartlarda neredeyse hiçbir düzgünleşme olmadığını öne sürüyor.

Apple Foxconn durumu uzun müddettir devam ediyor

2000 yılında kurulan ve personel haklarını savunan bağımsız, kâr gayesi gütmeyen bir kuruluş olan China Labor Watch, yıllardır Apple tedarikçilerindeki (özellikle Pegatron ve Foxconn) sav edilen iş gücü ihlallerine dikkat çekiyor.

Bu hafta yayımlanan mukayeseli çalışma, 2019’da belgelenen meslek lisesi reşit olmayan öğrencilerinin kullanımının 2025 raporunda sona erdiğini gösteriyor. Lakin CLW’ye nazaran, bu, kaydedilen tek değerli düzgünleşme oldu.

Raporda, Çinli yetkililerin bu meselelerden haberdar olduğu, lakin “Apple’ın teknoloji transferleri karşılığında bu duruma göz yumduğu” sav ediliyor. Bu mutabakatın bir sonucu olarak, yeni iPhone 17’nin Foxconn Zhengzhou’da seri üretimine başlandığı belirtiliyor.

CLW, 2019 ve 2025 yılları ortasında karşılaştırılan problemlerin özetini çıkararak, “ücret sistemi,” “etnik/bölgesel ayrımcılık,” “bilgi kontrolü” ve “iş güvenliği” üzere hususların daha da kötüleştiğini belirtiyor.

Aynı vakitte, “fazla mesai saatleri,” “öğrenci kullanımı,” “ücret seviyeleri,” “eğitim,” “sendika,” “cinsiyet/hamilelik ayrımcılığı” ve “yatakhane koşulları” üzere problemlerin ise 6 yıl boyunca değişmeden kaldığı vurgulanıyor.

Raporda dikkat çekilen bir öbür nokta ise fiyatların sabit kalması. 2025’te resmi taban fiyatın 2019 ile tıpkı düzeyde, yani 2.100 ila 2.400 RMB (yaklaşık 294-336 Dolar) ortasında kaldığı belirtiliyor. Fazla mesai ve primlerle birlikte bu maaşın lakin kabaca 3.000 RMB’ye (yaklaşık 420 Dolar) yükseldiği tabir ediliyor.

Apple, tedarikçilerinin inançlı çalışma şartları sağlaması, emekçilere saygılı davranması ve etik prensiplere uymasının zarurî olduğunu ekledi. Şirket açıklamasında şunları söyledi:

“Düzenli olarak üçüncü taraf kontrolleri gerçekleştiriyoruz ve tedarik zincirimizin rastgele bir yerinde bir sorun gündeme geldiğinde, yüksek standartlarımızın korunmasını sağlamak için derhal harekete geçiyoruz. Bu olayda da Apple takımları yerinde incelemelere başlamış ve acil bir soruşturma başlatmıştır.”

Peki siz bu husus hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda paylaşabilirsiniz.